تشخیص و درمان دارویی در یائسگی
در قسمت اول این مطلب به تعریف، علل و علائم یائسگی؛ در قسمت دوم به عوارض و مراحل یائسگی و در قسمت سوم به بهبود علائم یائسگی با تغییر شیوه زندگی، پرداخته شد. در این مطلب سعی شده است هر چیز دیگری که لازم است درباره ی این دوره از زندگی تان بدانید، آورده شود...
آمادگی قبل از مراجعه به پزشک:
شما معمولا نیاز است برای ویزیت اول به متخصص بیماری های زنان مراجعه نمایید. از آن جایی که ملاقات با پزشک اغلب مختصر و کوتاه می باشد و نیز به خاطر آوردن تمام مواردی که می خواهید روی آن ها بحث کنید دشوار است لذا راه حل مناسب آن است که از قبل خود را برای قرار ملاقات آماده سازید.
اقداماتی که می توانید انجام دهید:
* فهرستی از علایمی که آن ها را تجربه کرده اید، تهیه نمایید: برای مثال یادداشت نمایید که چند بار در هفته یا روز احساس گرمای شدید( گر گرفتن) نموده اید و شدت گرما(گر گرفتن ها) چقدر بوده است.
* فهرستی از تمام داروها و یا مکمل هایی که مصرف نموده اید را تهیه فرمایید: دوز و مقدار مصرف داروها و این که چه مدت و یا چند وقت یک بار آن ها را مصرف کرده اید را یادداشت نمایید.
* در صورت امکان یکی از اعضای خانواده و یا یک دوست نزدیک را همراه خود ببرید: ممکن است در اولین قرار ملاقات اطلاعات زیادی به شما گفته شود و یا به یاد داشتن تمام موارد ذکر شده قدری دشوار باشد ولی اگر یک نفر همراه شما باشد می تواند مواردی که فراموش می کنید و یا از قلم می اندازید را به شما یادآوری نماید.
* همراه خود یک دفترچه یادداشت داشته باشید: از دفترچه یادداشت برای یادداشت اطلاعات مهم در طی ملاقات استفاده نمایید.
* فهرستی از سئوالات مهمی که باید از پزشک بپرسید را تهیه کنید: لیستی از مهم ترین سئوالات تان را تهیه نمایید که در صورتی که مدت زمان ملاقات کافی نبود حداقل مهم ترین سئوالات خود را پرسیده باشید.
برخی از سئوالات اساسی برای پرسش از پزشک تان عبارت هستند از:
* انجام کدام انواع از آزمایش ها برای من لازم است؟
* چه روش های معالجه ای برای به حداقل رساندن علایم یائسگی ام سودمند است؟
* آیا اقدامی وجود دارد که بتوانم آن را برای تسکین علایم یائسگی انجام دهم؟
* چه اقداماتی را برای حفظ سلامت خود باید انجام دهم؟
* آیا جزوه یا کتابچه ای دارید که بتوانم آن را برای مطالعه ببرم؟ کدام سایت های اینترنتی را برای مطالعه به من پیشنهاد می کنید؟
اطمینان حاصل کنید که تمام مواردی که پزشک تان به شما می گوید را می فهمید و اگر موردی را متوجه نشدید از درخواست برای توضیح مجدد و یا پرسش سئوالاتی به منظور روشن شدن موضوع اجتناب ننمایید.
آن چه که از پزشک انتظار می رود:
برخی از سئوالاتی که ممکن است پزشک معالج تان از شما بپرسد عبارت هستند از:
* آیا هنوز دوره های قاعدگی را دارید؟
* زمان آخرین قاعدگی شما کی بوده است؟
* چند وقت یک بار علایم آزاردهنده یائسگی به سراغ شما می آیند؟
* علایم یائسگی تا چه حد شما را ناراحت می سازد؟
* آیا چیزی وجود داشته که به نظرتان علایم یائسگی را تخفیف داده باشد؟
* آیا اقدام یا چیزی وجود داشته که به نظرتان علایم یائسگی را بدتر و تشدید کرده باشد؟
آزمایش های تشخیص:
برای اغلب زنان علایم و نشانه های مرتبط با یائسگی برای پیش بینی شروع حرکت به سمت یائسگی شان کفایت می کند.
اگر شما نگرانی هایی در مورد عادات ماهیانه نامنظم و یا احساس گرمای شدید (گر گرفتگی) دارید با پزشک تماس بگیرید. در برخی موارد ممکن است به بررسی های بیشتری نیاز باشد.
تحت شرایط خاص ممکن است پزشک معالج تان سطوح هورمون محرک فولیکولی(FSH) و استروژن (استرادیول) را توسط یک آزمایش خون ارزیابی نماید. چرا که به موازات این که یائسگی انجام می شود سطوح هورمون FSH افزایش می یابد و سطوح هورمون استرادیول کاهش می یابد.
پزشک معالج تان ممکن است همچنین به شما توصیه نماید که یک آزمایش خونی به منظور ارزیابی سطح هورمون محرک تیروئید را انجام دهید، چرا که کم کالری تیروئید می تواند علایمی مشابه با یائسگی را تولید نماید.
معالجات و داروها:
یائسگی به خودی خود به هیچ درمان دارویی نیاز ندارد. اما به جای آن معالجات معمولا بر روی تسکین علایم و نشانه های بیماری و پیشگیری یا کاهش عوارضی که به همراه بروز این مرحله زندگی ایجاد می شود، متمرکز می گردند. معالجات معمول عبارت هستند از:
درمان هورمونی:
از دیرباز بهبود دادن سطح استروژن، موثرترین گزینه درمانی برای تسکین گرگرفتگی در یائسگی می باشد. بسته به تاریخچه بالینی خانوادگی و یا شخصی شما، پزشک معالج تان ممکن است مصرف حداقل میزان استروژن مورد نیاز برای تسکین علایم یائسگی را به شما توصیه نماید.
دوزهای پایین داروهای ضدافسردگی:
* نشان داده شده است که مصرف داروی ون لافاکسین(Venlafaxine (Effexor)) که از گروه داروهای مصطلح به مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین :SSRIs می باشد احساس گرگرفتگی یائسگی را کاهش می دهد و دیگر داروهای خانواده SSRIs نیز ممکن است مفید باشند از جمله:
* فلوکستین(پروزاک: fluoxetine (Prozac
* سیتالوپرام(سلکسا ): , citalopram (Celexa)
* سرترالین(زولوفت): sertraline (Zoloft)
داروی گاباپنتین(نرونتین): Gabapentin (Neurontin)
کاربرد این دارو برای درمان حملات صرع تایید شده است ولی همچنین نشان داده شده است که به طور آشکارا گرگرفتگی را نیز کاهش می دهد.
داروی کلونیدین(کاتاپرس و...): Clonidine (Catapres, others)
کلونیدین یک قرص است که عموما برای درمان فشار خون بالا تجویز می شود که ممکن است به طور آشکارا میزان تکرر گر گرفتگی را کاهش دهد ولی عوارض جانبی نامطبوعی دارد.
داروهای بی فسفونات((Bisphosphonates:
پزشکان ممکن است این داروهای غیر هورمونی را توصیه کنند که شامل Alendronate و Risedronate است که در درمان و پیشگیری از پوکی استخوان موثر است. این داروها به طور موثری از پوکی استخوان جلوگیری و خطر شکستگی استخوان را کاهش می دهند و جایگزین استروژن به عنوان درمان اساسی برای پوکی استخوان در زنان است.
تلفیق کننده های گیرنده انتخابی استروژن. Selective estrogen receptor modulators (SERMs)
گروهی از داروها که شامل raloxifene هستند. رالوکسیفن اثراتی شبیه اثرات استروژن بر پوکی استخوان در زنان بعد از یائسگی دارد، که گفته می شود بدون آن که بعضی از این خطراتی که همراه با استروژن است، مانند افزایش خطر سرطان رحم و احتمالأ سینه، را داشته باشد.
استروژن واژنی:
می توان استروژن را برای کاهش خشکی واژن توصیه کرد به صورت قرص های داخل واژن، کرم، و یا حلقه. این درمان مقدار کمی استروژن را به بافت واژن به صورت موضعی آزاد می کند و به از بین رفتن خشکی واژن و بعضی از علائم ادراری کمک می نماید.
برای مشاهده ی وب سایت دکتر فرشچی می توانید به آدرس اینترنتی www.novindiet.com مراجعه نمایید.
دکتر حمیدرضا فرشچی - همکار تبیان
متخصص تغذیه - فوق تخصص دیابت و چاقی
اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید.
*مطالب مرتبط:
آشنایی با دوران یائسگی یا منوپوز
گیاه پنج انگشت جهت رفع اختلالات قاعدگی و یائسگی
تغذیه لازم برای گر گرفتگی خانم ها
تاثیر ویتامین E در کاهش دردهای قاعدگی
نقش سویا در كاهش عوارض دوران یائسگی